Türkiye’de çocuk haklarının korunması ve çocuk koruma hizmetlerinin kalitesinin geliştirilmesi amacıyla gerçekleştirilen Özne Çocuk Projesi, 31 Ekim 2024 tarihinde Ankara’da düzenlenen kapanış konferansı ile başarıyla tamamlandı.

Projemiz 31 Ekim 2024 tarihinde Ankara’da düzenlenen kapanış konferansı ile başarıyla tamamlandı. 3 yıl süreyle uygulanan ve dört temel bileşen altında çocuk bakım hizmetlerinin kalitesinin artırılması ve çocuk işçiliğinin önlenmesi konularında farkındalık artırmayı hedefleyen projenin kapanış konferansına, çocuk hakları alanında çalışan sivil toplum kuruluşları, kamu kurumları ve diğer paydaşlar katılım sağladı.

Konferansın açılış konuşmalarını, Merkezi Finans ve İhale Birimi Başkanı Barbaros Murat Köse, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Sivil Toplum, Temel Haklar, Yargı ve İçişleri Bölüm Başkanı Jean M.R. Barbe, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakan Yardımcısı Faruk Özçelik, Dışişleri Bakan Yardımcısı ve Avrupa Birliği Başkanı Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay ve Aile ve Sosyal Hizmetler Bakan Yardımcı Leman Yenigün gerçekleştirdi. Açılış konuşmalarında projenin Türkiye’deki çocuk hakları ve çocuk koruma sistemine yaptığı katkılara değinildi.

Açılış konuşmalarını takiben, Proje Takım Lideri Robert Kroiss tarafından Özne Çocuk Projesi’nin çıktıları ve projenin üç yıllık uygulama sürecindeki başarıları paylaşıldı. Proje kapsamında, çocuk koruma hizmetlerinin kapasitesini artırmaya ve çocuk işçiliğiyle mücadele etmeye yönelik hassas koşullardaki çocukları da kapsayan eğitimler düzenlendi.

Proje kapanış konferansı kapsamında “Çocuk Hakları ve Çocuk Koruma Hizmetleri” üzerine bir panel gerçekleştirildi. Moderatörlüğünü Eğitim Uzmanı olarak görev alan Proje Kilit Uzmanı Prof. Dr. Tarık Tuncay’ın üstlendiği panelde, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Kalite ve Hizmet Planlama Dairesi Başkanı Bayram İnce, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesinden Prof. Dr. Esra Çalık Var ve Doç. Dr. Semih Ceyhan çocuk koruma hizmetlerinin geliştirilmesi ve çocuk haklarının güçlendirilmesi üzerine değerlendirmelerde bulundu. Konferansın öğleden sonraki oturumunda düzenlenen “Psikososyal Destek Modeli” çalışma grubunda, projenin uzmanlarından Doç. Dr. Sadettin Burak Açıkel ve sivil toplum kuruluşlarından ve kamu kurumlarından temsilciler proje kapsamında geliştirilen modeli inceleyerek görüş alışverişinde bulundu. Akabinde, proje uzmanları Doç. Dr. Harun Aslan ile Rumeysa Bozdemir yine proje kapsamında geliştirilmiş olan Entegre Bakım Rehberleri hakkında bilgiler paylaştı ve katılımcıların görüşleri alındı.

Proje, Türkiye genelinde çocukların haklarına erişimlerinin güçlendirilmesi, çocuk bakım hizmetlerinin iyileştirilmesi ve çocuk işçiliğiyle mücadelenin etkinleştirilmesi yönünde önemli kazanımlar elde etti. Proje çıktıları, ilgili paydaşlarla paylaşıldı ve gelecekte uygulanabilecek politikalar ve stratejiler üzerinde öneriler geliştirildi.

Ana faydalanıcısı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve ortak faydalanıcısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı olan “Türkiye’de Çocuk Haklarının Desteklenmesi için Teknik Yardım” Özne Çocuk Projesi kapsamında çocuk koruma ve bakım hizmetleri sunan kurumların kapasitesinin geliştirilmesini amaçlayan ‘Çocuk Koruma ve Bakım Hizmet Standartları Eğitimleri’ Ankara ve Diyarbakır illerinde başladı.

Özne Çocuk Projesinin Çocuk Bakım Hizmetleri başlıklı 2. Bileşeni kapsamında gerçekleştirilecek olan bu faaliyet, çocuk koruma ve bakım hizmetleri sunan hizmet birimleri için kapasite geliştirmeyi amaçlamaktadır. Bu hedef doğrultusunda kapsamlı bir Eğitim İhtiyaç Analizi (EİA) yapılmıştır. Analiz sonucunda üç yetkinlik seviyesinde (düzey 1-temel yetkinlikler, düzey 2-uzmanlaşma yetkinlikleri ve düzey 3-destekleyici beceriler) ve toplam 30 modül içerikli bir Çocuk Koruma ve Refahı Mesleki Yetkinlik hizmet–içi eğitim programı oluşturulmuştur.

Program, yüz yüze ve çevrim içi yöntemlere dayalı hibrit modelde hazırlanmıştır. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı meslek elemanlarına verilecek yüz yüze ve çevrimiçi eğitimler için 25 meslek elemanının yararlandığı bir Eğitici Eğitimi ve ardından 10 ilde yürütülecek olan bir yaygınlaştırma eğitimini içermektedir. Şubat ve Mart 2024’te gerçekleştirilmiş olan Çocuk Koruma ve Refahı Mesleki Yetkinlik Eğitici Eğitiminin ardından ‘Çocuk Koruma ve Bakım Hizmet Standartları Eğitimleri’ konulu yüz yüze ve çevrimiçi olarak düzenlenen yaygınlaştırma eğitimleri, Ankara, Diyarbakır, Antalya, Adana, İzmir, Samsun, Kocaeli, İstanbul, Erzurum ve Konya olmak üzere 10 ilde, Mayıs – Haziran 2024 ayları süresince verilecektir.

Ana Faydalanıcı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Eş Faydalanıcı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yürütülmekte olan “Türkiye’de Çocuk Haklarının Desteklenmesi için Teknik Yardım” Projesi kapsamında, 10 ilde toplam 1200 katılımcı ile gerçekleştirilecek olan “Çocuk Koruma ve Bakım Hizmet Standartları Eğitimi”nin ikinci haftası Adana ve Antalya’da gerçekleşti.

Adana’da gerçekleştirilen eğitimde süpervizör olarak Takım Lideri Robert Kroiss ve proje uzmanları Esra Çalık Var ile Rabia Tuba Yıldız; eğitici olarak ise Esma Pınarbaşı, Seda Okul, Zafer Yalçın, Fadime İmre Keskin ve Fatmanur Dikmen görev aldı.

Antalya’da gerçekleştirilen eğitimde ise projemizin Kilit Uzman Tarık Tuncay ve proje uzmanı Sultanberk Halmatov süpervizörlük yaparken eğitici olarak Burçin Boz, Emel Aydın, Gülsüm Aydemir ve Yasin Yılmaz görev aldı.

Faaliyet 3.3. Çocuk İşçiliğinin İzlenmesi Konusunda Bir Ulusal Çalışma Grubunun Oluşturulması ve İstişare Toplantılarının Düzenlenmesi kapsamında ilk istişare toplantısı Ankara’da 31 kişinin katılımıyla gerçekleşti.

Farklı kurumlardan birçok kişinin katıldığı toplantının açılış konuşmalarını Çalışma Genel Müdürlüğü İstihdam Politikaları Daire Başkanı Emin Türker ile Özne Çocuk Projesi Takım Lideri Robert Kroiss gerçekleştirdi.

Proje uzmanları olarak Doç. Dr. Mete Kaan Namal, Doç. Dr. Harun Aslan ve Berk Uslu, katılımcıların görüşlerini almak üzere sorular sorarak ve öneriler üzerinde tartışmalar yürüttü.

Toplantının ilk yarısında çocuk işçiliğinin tanımı ve değerlendirilmesi ile müdahale sürecinde yönlendirme mekanizmaları konuları üzerine yoğunlaşıldı. Toplantının ikinci yarısında ise çocukların korunması ve çocuk işçiliğinin önlenmesi ile veri yönetimi ve analiz süreci konularında bilgi alışverişi yapıldı.

Toplantı, sonuç ve öneriler üzerinde sürdürülen tartışmalar ile tamamlandı. Faaliyet kapsamında toplam 5 istişare toplantısı gerçekleştirilecek ve katılımcılar farklı başlıklarla ilgili görüş alışverişinde bulunmak üzere bir araya gelecek.

Faaliyet 4.2 Mobil Birimler için Eğitim Düzenlenmesi eğitiminde açılış konuşmasını Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Öksüz, Yetim ve Gündüz Hizmetleri Daire Başkanı İbrahim Kürşat Ergüt gerçekleştirmiş, Özne Çocuk projesini tanıtıp faaliyetin amaç ve kapsamı hakkında bilgi vermiştir.
İki gün devam eden eğitimde, Özne Çocuk Projesi Kilit Uzmanı Prof.Dr. Tarık Tuncay, Doç. Dr. Melike Tekindal, Doç. Dr. Nurullah Çalış ve Aslı Saban sunumlarının yanı sıra geri bildirimler hakkında bilgi aldılar.
Faaliyet 4.3 Hassas Koşullar Altındaki Çocukların Psikososyal Destek İhtiyaçlarına Yönelik İhtiyaç Değerlendirmesinin Yapılması Eğitimi; Doç. Dr. Burak Açıkel ve Aslı Saban yürütücülüğünde gerçekleşti. Uzmanlar, Faaliyet 4.3’ün amaç ve kapsamı hakkında bilgi verdi ve sunumlarını gerçekleştirdi.

Faaliyet 2.7 Çocuk Koruma ve Bakım Hizmet Standartları Hakkında Eğitici Eğitiminin üçüncüsü Ankara’da gerçekleşti.

Çocuk koruma ve bakım hizmeti sağlayan personelin kapasitesini artırmayı amaçlayan  eğitimimizin açılış konuşmasını gerçekleştiren Özne Çocuk Projesi Kilit Uzmanı Tarık Tuncay, konuşmasında eğitimin içeriği ve konuları hakkında bilgi verdi. Eğitime Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı temsilcileri ile Ankara ve taşra teşkilatında görev alan ilgili personel katılım sağladı.

Beş gün süreyle devam eden eğitimde Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Görgülü, Doç. Dr. Nurullah Çalış, Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Soyhanoğlu ve Yrd. Doç. Dr. Sultanberk Halmatov görev aldı. Uzmanlar, sunumlarının yanı sıra grup çalışmaları da düzenledi.

Eğitimin ilk günüde Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Görgülü; Çocuk İhmali ve İstismarı, Bağımlılık  ve Aile İçi Şiddet konuları üzerine eğitim verdi.

Eğitimin ikinci günü, Doç. Dr. Nurullah Çalış’ın sunumları ile devam etti. Sunumlarında Erken Yaşta Zorla Evliliklerle Mücadele, Sokak Koşullarındaki Çocuklara Yönelik Hizmetler ve Çocuk İşçiliğiyle Mücadele konularına yer veren Doç. Dr. Nurullah Çalış; güncel verileri  katılımcılarla paylaştı.

Katılımcılar, eğitimin üçüncü gününü Dr. Öğr. Üyesi Süleyman Soyhanoğlu’nun Hassas Gruplarla Çalışma Becerileri ve Afet ve Acil Durumlarda Çalışma Becerileri eğitimi ile tamamladı. Eğitimlerin ardından grup çalışmaları ve grup çalışmalarında elde edilen çıktıların sunumları gerçekleştirildi.

Yrd. Doç. Dr. Sultanberk Halmatov’ın eğitim verdiği sonraki günlerde Resim Analizinde Temel Kavramlar ile Oyunla Müdahale Yöntem ve Teknikleri konuları işlendi. Katılımcılar, grup çalışmaları ve eğlenceli etkinliklerle 3 haftalık eğitici eğitimini başarı ile tamamlandı.

Faaliyet 2.7 Çocuk Koruma ve Bakım Hizmet Standartları Hakkında Eğitici Eğitiminin ikincisi Ankara’da gerçekleşti.

Projemiz kapsamında gerçekleşen ve çocuk koruma ile bakım hizmeti sağlayan kurum personelinin kapasitesini artırmayı amaçlayan eğitimin açılış konuşmasını Özne Çocuk Projesi Kilit Uzmanı Tarık Tuncay gerçekleştirdi. Eğitime Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı personeli ile Ankara ve taşra teşkilatlarındaki ilgili personel katılım sağladı.

Beş gün süren eğitimde Doç. Dr. Burak Açıkel, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Özaslan, Prof. Dr. Müdriye Yıldız Bıçakçı, Rabia Tuba Yıldız ve Doç. Dr. Ahmet Ege görev aldı. Uzmanlar, sunumlarının yanı sıra grup çalışmaları da düzenledi.

Eğitimin ilk gününde Doç. Dr. Burak Açıkel Çocuk Ruh Sağlığı ve Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Özaslan Ergen Ruh Sağlığı ile Yetişkin Ruh Sağlığı hakkında katılımcılara eğitim verdi.

İkinci gün, Doç. Dr. Burak Açıkel’in Travma ve Travmaya Müdahale konulu eğitimi ile başladı. Ardından, Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Özaslan Davranış Yönetimi ve Disiplin konulu sunumunu gerçekleştirdi.

Üçüncü gün Prof. Dr. Müdriye Yıldız Bıçakçı, Tipik ve Atipik Gelişim Gösteren Çocukların Özellikleri konulu eğitimini gerçekleştirdi. Eğitim, grup çalışmaları ile devam etti.

Eğitimin  dördüncü gününde Rabia Tuba Yıldız, Personelde/Ailelerde Tükenmişlik ve Stres Yönetimi ile Çatışma Çözme Becerileri konuları hakkında katılımcıları bilgilendirdi.

Son gün Doç. Dr. Ahmet Ege’nin eğitimi ile devam etti ve katılımcılar Çocuklarla Görüşme Teknikleri ile İletişim Becerileri konuları hakkında bilgilendirildi. Eğitim, grup çalışması, çıktıların sunumu ve genel değerlendirme ile sonlandırıldı.

Projemiz kapsamında Çocuk Koruma ve Bakım Hizmet Standartları Hakkında Eğitici Eğitiminin birincisi Ankara’da yaklaşık 25 kişinin katılımıyla gerçekleşti. Çocuk koruma ve bakım hizmeti sağlayan kurum personelinin kapasitesini artırmayı amaçlayan eğitimin açılış konuşmasını Kalite ve Hizmet Planlama Daire Başkanı Bayram İnce ve Özne Çocuk Projesi Kilit Uzmanı Tarık Tuncay gerçekleştirdi. Açılış konuşmalarında eğitici eğitimi hakkında genel bir çerçeve çizildi ve program açıklamaları ile ön değerlendirme konularına yer verildi. Eğitime Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı personeli ile Ankara ve taşra teşkilatlarındaki ilgili personel katılım sağladı.

Beş gün devam eden eğitimde Özne Çocuk Projesi Kilit Uzmanı Tarık Tuncay, Dr. Öğretim Üyesi Aslıhan Nişancı ve Prof. Dr. Esra Çalık Var’ın sunumlarının yanı sıra grup çalışmaları da düzenlendi.

Eğitimin birinci gününde Ulusal ve Uluslararası Mevzuat, Koruyucu, Önleyici ve Gündüzlü Hizmetler, Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Hizmetleri, İnceleme, Tespit ve İlk Müdahale Hizmetleri, Aile Yanında Destek Hizmetleri ve Kamu Kurumlarının Çocuk Koruma ile İlgili Sorumlulukları ve Paydaş Kurumlarla İş Birliği konularına yer verildi.

Eğitimin ikinci gününde oturumun açılışını Dr. Öğretim Üyesi Aslıhan Nişancı Sosyal Hizmet İhtiyacının Değerlendirilmesi ve Analitik Düşünme Becerileri eğitimi ile yaptı. Ardından Prof. Dr. Esra Çalık Var, Çocuk ve Aileyi Değerlendirme/Risk Tespiti konusu hakkında bilgi verdi.

Üçüncü gün, Prof. Dr. Esra Çalık Var’ın Aile Merkezli Çocuk Koruma Hizmetleri hakkındaki eğitimi ile devam etti. Eğitimin ardından grup çalışması ve çıktıların sunumu gerçekleştirildi.

Eğitici Eğitiminin dördüncü gününde Prof. Dr. Esra Çalık Var, Vaka Yönetimi hakkındaki eğitimi gerçekleştirdi.

Eğitimin son günü;  Özne Çocuk Projesi Kilit Uzmanı Tarık Tuncay’ın Psikososyal Müdahale Yaklaşımları eğitimi ile başarıyla tamamlandı.

“Çocuk Koruma Hizmetleri ve Kalite Sistemi Doğrulama Çalıştayları” 31 Ekim 2023 Salı günü Ankara’da gerçekleştirildi. Çalıştay Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Bilir, Araştırma Geliştirme Proje Daire Başkanı Bayram İnce ve Özne Çocuk Projesi Kilit Uzmanı Tarık Tuncay’ın açılış konuşmalarıyla başladı.

Çocuk koruma alanında çalışan kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve akademisyenlerden oluşan yaklaşık 50 katılımcının yer aldığı çalıştayın ilk oturumunda, Türkiye’deki çocuk koruma hizmetleri ve kalite sistemine ilişkin mevcut durum değerlendirilerek, saha çalışması sonuçlarının sunumu gerçekleştirildi. İkinci oturumda ise, Türkiye’deki çocuk koruma hizmetlerinin AB standartları ile uyumu tartışıldı.

Öğle arasının ardından, katılımcılar çocuk koruma ve bakım hizmetlerinin erişilebilirliği ve kalitesinin karşılaştırmalı analizi temaları çerçevesinde odak grup çalışmalarına katıldı. Odak grup çalışmalarında, çocuk koruma hizmetlerinin erişilebilirliği ve kalitesinin geliştirilmesi için öneri setleri geliştirildi. Çalıştayın son oturumunda, odak grup çalışmalarında geliştirilen öneriler katılımcılarla paylaşıldı. Çalıştay, günün değerlendirilmesi ile sona erdi.